ارزیابی تحمل به خشکی ارقام و لاین‌های امیدبخش پنبه با استفاده از شاخص‌های تحمل و حساسیت به تنش
کد مقاله : 1017-COTTONCRI3
نویسندگان
حسن نجار *1، فاطمه سعیدنیا2
1محقق پنبه ایستگاه تحقیقات پنبه کاشمر
2استادیار بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
چکیده مقاله
خشکسالی تهدیدی جدی برای پایداری محصول پنبه در کشاورزی دیم است و در بسیاری از مناطق جهان به یک مشکل جدی تبدیل شده است. از این رو نیاز به اصلاح ارقامی که از سازگاری بالا و نیاز آبی پایینی برخوردار باشند، به شدت احساس می‌‌شود. این تحقیق به منظور بهره‌گیری از شاخص‌های تحمل و حساسیت به تنش برای شناسایی و انتخاب ارقام و ژنوتیپ‌های متحمل به خشکی در پنبه اجرا شد. بدین منظور سه لاین امیدبخش منتخب از داخل دورگ‌های بین گونه‌ای دیپلوئید حاصل از تلاقی گونه‌های هرباسئوم و آربورئوم (kd-92-11، kd-92-17 و kd-92-19) همراه با دو رقم شاهد دیپلوئید (آریا و غوزه قرمز) در سال 1399 در قالب طرح کرت‌های خرد شده با 3 تکرار در چهار سطح رطوبتی (شاهد، 25%، 50% و 75% تنش آبی) در مزرعه ایستگاه تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کاشمر مورد مطالعه قرار گرفتند. به‌منظور غربالگری و گزینش برای تحمل به خشکی، مجموعه‌ای از شاخص‌های تحمل و حساسیت به تنش محاسبه شده و مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که ژنوتیپ‌های مورد بررسی از نظر همه شاخص‌های محاسبه شده تفاوت معنی‌دار دارند، که نشان دهنده تنوع ژنوتیپ‌ها از نظر تحمل به تنش خشکی می‌باشد. مقایسه میانگین ژنوتیپ‌ها برای شاخص‌های مورد مطالعه نشان داد که در هر سه رژیم رطوبتی 25%، 50% و 75% ارقام شاهد غوزه قرمز و آریا تفاوتی از نظر تحمل به تنش نشان ندادند ولی در مقایسه با هیبریدها از تحمل به تنش بیشتری برخوردار بودند.
کلیدواژه ها
پنبه، تغییر اقلیم، تنش خشکی، شاخص‌های تحمل و حساسیت به تنش، لاین‌های امیدبخش
وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر