احیا، خالص‏سازی و ازدیاد ژرم پلاسم کنف موجود در کشور
کد مقاله : 1008-COTTONCRI3
نویسندگان
علی نادری عارفی *1، سعید محمدی2
1مرکز تحقیقات کشاورزی استان تهران عضو هیئت علمی
2بخش تحقیقات پنبه و گیاهان لیفی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ورامین، ایران
چکیده مقاله
کنف از گیاهان فصل گرم و مرطوب است که زیست‏توده ساقه آن کاربرد زیادی در صنایع مختلف به وژه کاعذسازی و نساجی دارد. با توجه به برداشت ساقه پیش از رسیدگی بذر، تولید بذر این گیاه باید به طور ویژه و در قطعات بذری انجام شود. با توجه به مشکلات موجود در تهیه بذر از منابع معتبر خارجی، حفظ ژرم‏پلاسم موجود از اهمیت زیادی برخوردار است. ارقام موجود کنف در ایران از نقاط مختلف دنیا گرد‏آوری شده اند و ازدیاد و خالص‏سازی هر ساله آنها ضروری است. بر این اساس، هر سال بخشی از ژرم‏پلاسم موجود مورد کشت و تکثیر قرار می‏گیرد تا قوه نامیه آن حفظ گرددو با خالص‏سازی آن، بذر مورد نیاز کشور تامین شود. در سال های 1397، 1398 و 1399 به منظور احیاء، خالص سازی و ازدیاد ژرم پلاسم کنف موجود این پروژه اجرا گردید. در این آزمایش تعداد 60 رقم کنف مورد کاشت قرار گرفت هر لاین کنف در سه خط 20 متری و به فاصله (10 × 80) کشت شدند. به غیر از خالص‏سازی لاین‏های کنف، تولید بذر سوپر الیت از دیگر اهداف این طرح بود. ارقام بر اساس صفات مرفولوژیک مورد بررسی قرار گرفتند. پس از طی مراحل اولیه رویشی و زمانی که ارتفاع بوته به حدود یک متر رسید، خالص‏سازی و حذف بوته‏های خارج از تیپ انجام شد.. دومین بررسی زمانی که بوته ها دارای 25% گل بودند صورت گرفت این مرحله رشدی بهترین زمان برای تعیین الیاف پوست با کیفیت برتر است. در پایان فصل نیز بذر ارقام کشت شده جمع‏آوری گردید و بعد از بوجاری در شرایط مساعد انبار شد.
کلیدواژه ها
احیا، ژنوتیپ، خالص‏سازی، سلکسیون، کنف
وضعیت: پذیرفته شده