بررسی ارزش زراعی ژنوتیپ های حاصل از تلاقی‏های بین گونه‏ای
کد مقاله : 1006-COTTONCRI3
نویسندگان
علی نادری عارفی *1، موسی الرضا وفایی تبار2، محمدرضا زنگی3
1مرکز تحقیقات کشاورزی استان تهران عضو هیئت علمی
2عضو هیات علمی
3موسسه تحقیقات پنبه کشور
چکیده مقاله
پنبه های آپلند بیش از 90 درصد از سطح کشت پنبه ایران و جهان را تشکیل می دهد پیشرفت تکنیک ، تغییرات کشت و مسائل جدیدی که در زراعت پنبه مطرح می گردد، ضرورت تهیه ارقام با صفات جدید را به دنبال دارد. این طرح در سال‏های 1399 و 1400 برای دست‏یابی به ارقام پربار با خصوصیات بهتر از ارقام قبلی انجام شد. 5 رقم شامل دورگ‏های پیشرفته و موفق جدید پنبه به همراه ارقام تجاری شاهد منطقه، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار در 2 منطقه ورامین و گرگان مورد مطالعه و بررسی قرار گرفتند. ارقام مورد بررسی جمعیتهای حاصل از تلاقی برگشتی رقم ساحل با ارقام باربادنس بودند. صفات مختلف کمی (عملکرد، زودرسی، تعداد و وزن قوزه)،‌ کیفی (طول الیاف، کیل، ظرافت، استحکام و کشش الیاف) و مرفولوژیک ( ارتفاع بوته، تعداد شاخه و تعداد گره ساقه اصلی) مورد بررسی قرار گرفتند. درصد سبز و تعداد بوته‏های بارده برای حذف اثرات سوء تعداد بوته بر عملکرد پلات‏ها شمارش و اندازه‏گیری شد تا از طریق تجزیه کواریانس میزان عملکرد هر پلات تصحیح و تجزیه واریانس گردد. نتایج دوساله آزمایش نشان داد که اکثر ژنوتیپ‏های جدیدی که مورد مطالعه قرار گرفتند از نظر عملکرد هم تراز یا برتر از ارقام تجاری شاهد بودند. برخی از ژنوتیپ‏ها از نظر طول الیاف و درصد کیل برتری نشان دادند. ژنوتیپ شماره 10771-90 و رقم شاهد ساحل از نظر عملکرد در یک گروه آماری قرار گرفتند. این ژنوتیپ با طول الیافی به میزان 7/31 میلی‏متر رتبه نخست را از بین کل تیمارها به خود اختصاص داد. درصد کیل این ژنوتیپ هم بیش از رقم‏های ورامین و گلستان بود.
کلیدواژه ها
باربادنس، پنبه، تنوع، تلاقی بین گونه‏ای، ، هیرسوتوم
وضعیت: پذیرفته شده